گروه تالار- بازار سرمایه درحالی آخرین روزهای کاری سال 93 را سپری می کند که فراز و فرودهای جالب توجهی را در پرونده سالانه دارد.

به گزارش ایران و جهان، در پی رخدادهای نامطلوب اقتصادی در سالهای 91 و 92 مانند افزایش نرخ خوراک شرکت‌های پتروشیمی، تعیین بهره مالکانه و حق پروانه بهره‌برداری معادن، نوسانات بسیار شدید ارز و طلا و در نتیجه کاهش ارزش پول ملی و خاص بودن سال 93 از منظر نظام پولی و سرمایه، کاهش شتاب تورم و خروج از وضعیت رکود تورمی و در نمای کلی آینده مذاکرات هسته ای ایران و سقوط جهانی قیمت نفت، نوسانات شدیدا مثبت یا منفی طی دو سال اخیر در بازار سرمایه رقم خورد. 

سمیرا اسدیان کارشناس بازار سرمایه با بیان مطلب فوق به ایران و جهان می گوید: بازنگری در رویدادهای مهم سال 92نشان می دهد که عرضه اولیه هلدینگ خلیج فارس به عنوان بزرگ‌ترین خصوصی‌سازی طول تاریخ بازار سرمایه در ابتدای سال 92 و تغییر دولت، فراهم شدن زمینه و تعاملات با وزارت نفت و فعالان حوزه نفت، گاز و پتروشیمی به‌منظور راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری پروژه‌ای با هدف کمک به تامین مالی از طریق بازار سرمایه، راه‌اندازی سامانه ستان برای دریافت اطلاعات مربوط به حوزه نهادهای مالی، معرفی صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) و محدودیت در فروش برخی نمادها مهم‌ترین اتفاقات بازار سرمایه در این سال را رقم زدند. 

این کارشناس به مهمترین رویداد سال 93 اشاره کرده و ادامه می دهد: شاید بتوان مهم‌ترین اتفاق بازار سرمایه در سال جاری را تغییر ریاست آن و مواردی از قبیل عرضه اوراق تبعی فروش برای پوشش ریسک سرمایه گذاران، کاهش حجم مبنا، رونمایی از شاخصهای جدید و معرفی ابزاری جدید جهت پوشش ریسک و تضمین سود حداقلی به نام صندوق سرمایه گذاری پاداش دانست. 

وی گفت: در این بین شاید بتوان بهترین اقدامات را در بازار سرمایه حرکت به سمت تخصصی‌تر کردن آن با عمق بخشیدن به ETFها و بازار داراییهای فکری و سبدگردانان و سعی در کیفی سازی بازار با تصویب مواردی مانند راهنمای اصول اخلاقی و معیارهای رفتار حرفه‌ای توسط کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار دانست که تبعیت از آن تمامی فعالان بازار سرمایه را منتفع ساخته و اطمینان سرمایه گذاران را به بازارهای مالی ارتقا می بخشد و به تدریج موجد اطمینان عمومی به بازار می‌شود و از گسترش و توسعه بازار حمایت می‌کند. 

اسدیان در خصوص افت بازار از سال 92 پرداخته و می گوید: در عرصه بین‌الملل طی دو سال اخیر کاهش تنش‌ها بر سر پرونده هسته‌ای با توافق سوم آذر‌ماه 92 معروف به توافق ژنو که به عنوان نقطه عطفی در سیاست خارجی کشور و البته تحولی اساسی در وضعیت اقتصادی ایران به شمار می‌رفت، در همین تاریخ و در سال جاری به افتی چشمگیر تا به امروز در بازار سرمایه دامن زد.

وی با بیان آمارهای مقایسه ای از عملکرد بازار سرمایه در سال جاری به غیر از هفته پایانی اسفند، با مدت مشابه قبل ابراز می دارد: شاخص کل از 21 اسفند ماه 92 تا به امروز از 76582 واحد به 64070 واحد رسیده است که با افولی 16 درصدی همراه بوده است. ارزش کل معاملات از حدود 92 هزار میلیارد دلار به کمتر از 51 هزار میلیارد دلار رسیده است که بیانگر افولی 45 درصدی است. همچنین باید در نظر داشت که در سال 93 شاهد افولی 17 درصدی حجم و 25 درصدی تعداد معاملات هستیم که همگی نشانگر سایه سنگین رکود بر بازار سرمایه هستنداز سوی دیگر ذکر این مهم خالی از لطف نبوده که مقایسه این دو سال چندان دلچسب نیست چراکه بسیاری از کارشناسان رشد شاخص بورس در اواخر سال 92 را ناشی از عملکرد موفق اقتصادی نمی دانند و معتقدند این تنها هیجان مربوط به انتخابات و بازار بود که روی بورس تاثیر گذاشت. 

در جدول زیر عملکرد بورس اوراق بهادار مشاهده می شود: کاهش 39درصدی ارزش کل معاملات فرابورس طی سال جاری
وی به عملکرد بازار فرابورس اشاره کرده و می گوید: بازار فرابورس طی سال جاری فقط کاهشی 39 درصدی در ارزش کل معاملات را ثبت کرده است و در مجموع حجم و تعداد معاملات با افزایشی 18 و 4 درصدی مواجه بوده اند. البته نباید از نظر دور داشت که افتتاح بازار داراییهای فکری و تابلوی صندوق‌های زمین و ساختمان را می‌توان به عنوان مهمترین اتفاقات بازار سرمایه در سال 93 ارزیابی کرد که توسط فرابورس ایران صورت گرفته است. 

در جدول زیر عملکرد فرابورس مشاهده می شود: اسدیان در قیاس ارزش بازار سرمایه با تولید ناخالص داخلی گفت: ارزش بازار سرمایه با احتساب بورس و فرابورس، در ابتدای سال 92 کمی بیشتر از 2هزار و 223هزار میلیارد ریال بود که در روزهای پایانی سال به 5000 هزار میلیارد ریال نزدیک شد و این رقم نسبت به تولید ناخالص ملی به حدود 70 درصد رسید. اما با کاهش آن به حدود 3400 هزار میلیارد ریال و با توجه به وارد شدن اقتصاد به دوره رشدی در سال جاری مسلما از این نسبت (ارزش بازار به تولید ناخالص داخلی) کاسته شده است. 

این کارشناس بازار سرمایه در خصوص صندوق سرمایه گذاری پاداش به ایران و جهان گفت: ماندگاری بیش از یکسال بورس اوراق بهادار در رکود و عدم خروج از آن، دست اندرکاران را در روزهای پایانی سال بر آن داشت که روشی نوین در نوع خود را جهت تضمین سودی حداقلی برای سرمایه گذاران ارائه دهند، هرچند در خصوص نحوه مدیریت و ماهیت خود این صندوق جای بحث فراوان وجود دارد اما آنچه که از عمکرد مسئولین در دو سال اخیر استنتاج می شود این است که سعی بر هدایت تخصصی بازار دارند که این خود زمان بر بوده و متاسفانه نقطه شروع آن در شرایط فعلی کمی دیر بوده است.

وی در پایان افزود: با توجه به شرایط کنونی و سردرگمی حاکم بر بازار که عمدتا معطوف به نتایج مذاکرات است باید برای هر اقدام سرمایه گذاری آتی با چند سناریو پیش رفت و ارائه راهبردی برای سال پیشرو که حداقل احتمال وقوع آن 50 درصدی هم باشد دور از انتظار است. 

( آمارهای استفاده شده در گزارش بدون آخرین هفته کاری سال جاری و مدت مشابه در سال 92 است)