گروه بازار پول- رئیس کل بانک مرکزی در دقایق پایانی دولت با سخنانی دو پهلو عنوان می کند که صندوق ضمانت سپرده ها  در محدوده قانونیِ تعیین‌شده، مسئول جبران خسارت احتمالی سپرده‌گذاران بانک های عضو است. اما به راستی این محدوده قانونی چقدر است و بیان این تاکید در این برهه از زمان و دقیقا بعد از مصاحبه رسانه ای رییس جمهور چه معنایی دارد؟

در حالی که به فاصله چند روز از نشست خبری رییس دولت که به دفاع تمام قد از نظام بانکی پرداخته شد، رئیس کل بانک مرکزی با بیان این که اعطای مجوز فعالیت توسط بانک مرکزی به مؤسسات اعتباری دارای معنای روشن و تعریف‌شده حقوقی است می گوید که در هیچ کجای دنیا، این مجوز به‌معنای تضمین فعالیت‌های بانک و نتایج عملیات آن نیست.

سخنان مقام عالی پولی کشور هرچند که دارای تعریف حقوقی مشخص است اما به لحاظ روانی القا کننده یاس و ناامیدی به افکار عمومی است. از سخنان ایشان این طور استنباط می شود که مردم خود باید مراقب سپرده هایشان حتی در بانک های مجاز باشند و به حمایت بانک مرکزی هم امید چندانی نداشته باشند!

نکته مورد اشاره آقای رئیس کل نه تنها با آنچه که رئیس جمهور در روزهای گذشته در خصوص مسائل و مصائب پیش آمده در نظام بانکی مطرح کرد در تضاد است بلکه به سپرده گذاران نیز هشدار می دهد که سپرده های شما حتی در بانک ها و موسسات مجاز نیز در امینت و آرامش کامل نیست.

بنابراین ولی الله سیف باید به این پرسش پاسخگو باشد که اگر بانک مرکزی مسئول صیانت از سپرده های مردمی نیست و فعالیت موسسات مجاز را به لحاظ قانونی تضمین نمی کند، نقش این نهاد در کنترل نظام پولی کجاست و مسئولیت متوجه چه کسی است؟

آیا نباید در شرف انتخابات ریاست جمهوری دوره دوازدهم انتظار هم سویی در پیام های اقتصادی ارکان دولت را داشت و به آنچه سیف به عنوان سکان دار بانک مرکزی امروز بیان کرد حساس شد؟

چه پیامی در پس این کلمات نهفته است؟

نکته آشکار و واضح در بعد نظارتی بانک مرکزی کنترل عملیات بانکی و صحت و سقم عملیات و فرآیندها است که مسلما از وظایف بانک مرکزی است. مجوز بانک مرکزی به معنای کنترل در بخش تجهیز منابع، روند سپرده گیری، بازپس گیری و کنترل نرخها در مقابل تخصیص منابع در بعد ارائه تسهیلات، نرخ ها ، وثایق، ریسک ها و ... است، بنابراین عدم توجه بانک مرکزی به این موارد عدول از وظیفه نظارتی و حمایتی نیست؟

از سوی دیگر اگر بانک و یا موسسه ای به مشکل برخورد می کند و با هجوم سپرده گذاران برای دریافت وجوه مواجه شود دو مکانیزم اساسی به کمک خواهد آمد که صندوق ضمانت سپرده ها و سپرده های قانونی به همراه خط اعتباری بانک مرکزی از آن جمله است که هر سه مکانیزم در کنترل بانک مرکزی قراردارد.

بنابراین سپرده های قانونی و خطوط اعتباری بانک مرکزی راهکاری است که در مواقع اضطرار کمک خواهد کرد اما به راستی چرا رئیس کل ترجیح می دهد که فقط از صندوق ضمانت سپرده ها سخن به میان آورد؟

وی در خصوص صندوق ضمانت سپرده ها و برنامه بانک مرکزی در قبال این صندوق می گوید این صندوق در محدوده قانونیِ تعیین‌شده، مسئول جبران خسارت احتمالی سپرده‌گذاران بانک های عضو است؛ معاونت نظارتی بانک مرکزی در سال جاری، پیگیری‌های مستمری را برای برقراری نظام حق عضویت خاص صندوق که در قانون پیش‌بینی شده است، به‌ عمل خواهد آورد؛ با برقراری نظام حق عضویت خاص، بانک‌های دارای ریسک بیشتر، ملزم به پرداخت حق عضویت اضافی خواهند بود که نظام منصفانه‌ای در پرداخت حق بیمه تلقی شده و موجب خواهد شد بانک‌های خوب، هزینه بانک‌های بد را نپردازند.

در ماده 9 آیین نامه صندوق ضمانت سپرده ها آمده است که مؤسسه اعتباری موظف است برای هر سال، حق عضويتي تحت عنوان حق عضويت سالانه باه صندوق - پرداخت نمايد که برای سال اول فعاليت صندوق، معادل بيست و پنج صدم درصد از ميانگين مانده روزانه (روزهای تقویمی سال ) تمامي سپرده ها پس ا کسر سپرده قانوني تا سقف تضمين صندوق در سال مالي گذشته.

در بنده دوم ذیل همین بند می خوانیم که ميزان حق عضويت سالانه برای سال دوم به بعد فعاليت صندوق، بر مبنای درصدی ازميانگين مانده روزانه (روز های تقويمي سال) تمامي سپرده ها پس از کسر سپرده قانوني تا سقف تضمين صندوق در سال مالي گذشته، توسط هيئت امنای صندوق تعيين مي شود. درصد فوق از يک درصد بيشتر و از بيست و پنج صدم درصد کمتر نخواهد بود. اما در پاورقی همین بند می خوانیم که سقف تضمین برای هرسپرده گذار در موسسه مالی و اعتباری یک میلیارد ریال تعیین می شود.

در ماده 15 آمده حق عضويت های دريافتي از مؤسسات اعتباری پس از کسر هزينه های مرتبط با اداره امور صندوق، به با پرداخت سپرده های سپرده گذاران مؤسسات مذکور ورشکسته اختصاص مي يابد.

بنابراین رئیس کل واقعیت را به مردم گفته اند اما این واقعیت را به صورت کامل بیان نکرده اند . به عبارت دیگر رئیس کل در حالی اذعان دارد که در هیچ کجای دنیا، این مجوز به‌معنای تضمین فعالیت‌های بانک و نتایج عملیات آن نیست که سقف پرداخت بانک های عضو صندوق به سپرده گذاران در صورت بروز مشکل پس از کسر هزینه ها 100 میلیون تومان است.

در ادامه آیین نامه صندوق ضمانت سپرده ها را برای علاقه مندان منتشر می کنیم .

برای دسترسی روی فایل زیر کلیک کنید تا جزئیات بیشتری را از این صندوق بدانید.

aeennameh.pdf ( حجم: 608.25 كيلوبايت | تعداد دانلود: 44 )