امیدواری نسبت به آینده که در هفته های اخیر مهمترین عامل رشد شاخص معرفی شده و رییس سازمان بورس هم آن را عامل اصلی رشد شاخص در هفته های قبل عنوان کرده بود، به نظر می رسد کم کم برای اهالی بازار، صورت عادی گرفته است.

بازار سهام همواره تاثیر اخبار را پیش از وقوع می‌پذیرد، از رفتار بازیگران بازار چنین برآورد می شود که تاثیر مثبت این امیدواری به آینده را نیز از سرگذرانده و در انتظار اخبار مثبت دیگری به سر می برد.که این خبرهای مثبت را می توان گزارش های خوب سه ماهه شرکت ها دانست. البته نمی توان تنها عامل امید را در فراز و فرود شاخص دخیل دانست اما به گفته صالح آبادی سهامداران نباید تحت تاثیر جو حرکت کنند. در این بین سهامداران حقیقی که آسیب پذیرتر ازحقوقی ها هستند، باید در تصمیم گیری دقت بیشتری لحاظ کنند.

کمی کلان تر اگر به مقوله اقتصادی توجه شود،رفع دغدغه‌های اقتصادی همواره اولین خواسته جامعه بوده وهست چنانچه رئیس جمهور منتخب با شعار تولید ثروت ملی وتوزیع عادلانه آن توجه عموم را معطوف ساخت اما برخی تحلیلگران بازار سهام بر این باورند که تیم‌های اقتصادی هنوز مبهم بوده ویکسال پس از استقرار دولت جدید تغییرات مدیریتی مشاهده خواهد شد. شاید بتوان اصلی ترین عمل دولت جدید را ایجاد تعادل بین منافع فردی و استخراج و تعریف از منافع ملی در سطح عمومی و به تبع آن سیاست گذاری در راستای آن منافع دانست. بورس اوراق بهادار تهران مثالی براین باور است، افزیش شاخص های بورس که ناشی از تخریب بازارهای دیگر و جهت گیری نقدینگی به سوی آن صورت گرفت، شاخص را در مدار صعود قرار داده است اما اگر این مهم به افزایش قیمت سهام در تابلو بورس خلاصه شود تنها به سود سفته بازان بازار خواهد بود اما اگر این حجم نقدینگی به صورت افزایش سرمایه ها وارد شرکت های بورسی شود می تواند گره گشای صنایع و عامل رشد منطقی قیمت سهام و بهبودهمچنین افزایش طرح های توسعه ای شرکت ها شود!!

مشاهده شد که پس از انتخابات قیمت سهام روند صعودی گرفت در نتیجه شاخص پلکان صعود را با شتاب فزاینده ای طی کرد، نکته مهم اینکه روند رشد شاخص پس از انتخابات ناشی از عملکرد شرکت ها و سودهای عملیاتی نبوده و نرخ ارز که پای اصلی متغیرهای تاثیرگذار بر بازار سهام است، سقوط و نزول قیمت سهام بزرگان بورسی را رقم می‌زند؛ در نتیجه تاثیر به سزایی بر روند حرکت قیمت سهام شرکت ها دارد. پس از انتخابات، قیمت دلار کاهشی شد اما این کاهش سریع با مقاومت مخالفان کاهش آن مواجه وتئوریهای مختلفی مطرح شد تاجاییکه بانک مرکزی را به واکنش واداشت. بانک مرکزی این تئوری‌ها را تکذیب کرده وکاهش نرخ ارز را ناشی از عوامل بازار عنوان کرد.

گفتیم که نرخ ارز از عوامل اصلی و تاثیرگذار بر روند بازار سهام است اما پس از انتخابات علیرغم اینکه نرخ ارز کاهش داشت شاخص بورس صعودی بود و این مهم در نتیجه امید به رشد پرشتاب شاخص را پس از انتخابات رقم زد. اما سوال اینجاست که این امید تا کجا ادامه خواهد یافت و دولت تدبیر و امید میتواند این امید بازارایان را محقق کند؟!

سه نکته مطرح است اینکه آیا رشد قیمت سهام از عملکرد مثبت شرکتهاست یعنی ناشی از سودهای عملیاتی شرکت‌ها و برگرفته از منطق اقتصادی است یا ناشی از هجوم نقدینگی سرگردان از آزاد شدن ارز بازارهای رقیب همزمان با کاهش نرخ ارز و طلا و یا آرامش سهامدار و جرات حاضرشدن در بازار؟ تحقیقات نشان میدهد که رشدهای اخیر قیمت سهام ناشی از جو روانی بوده و عملکرد شرکت‌ها تاثیری در این روند نداشته است.

افزایش نرخ کالاها ناشی از افزایش نرخ دلار و کاهش قدرت خرید مصرف کننده داخلی است. اگر شرکت‌ها به سمت صادرات و کسب منابع خارجی نباشند به همان میزان کاهش تولید را شاهد خواهیم بود چراکه با کاهش قدرت خرید کاهش تقاضا صورت میگیرد که تهدیدی جدی برای تولیدکنندگان داخلی محسوب می‌شود اما نگاه صادراتی می‌تواند آن‌ها را از این تهدید نجات داده و آنرا به فرصت تبدیل کند. نکته دوم پیش‌بینی حل و فصل مسائل هسته‌ای است. یادآور میشود منابع عظیمی از درآمدهای کشور از نفت تامین میشود و هنوز جایگزینی برای آن معرفی نشده است بودجه دولت و شرکتها براساس اقتصاد نفت بسته میشود. به نظر می رسد که صعودهای اخیر شاخص را میتوان ناشی از جو روانی عنوان کرده و منفی شدن شاخص را بعید ندانست چنانچه هفته گذشته نیز شاخص از روند صعودی کاست. 

در نتیجه‌ی توقع و انتظار مردم از دولت تدبیر و امید مبنی بر کاهش نرخ دلار و به تبع آن کاهش قیمت کالاها همچنین افزایش ارزش پول ملی، کاهش سود شرکتها رقم می‌خورد!! به نظر میرسد که عدم تعادل در انتظارات بازیگران اقتصادی، رفتارحاکم بازیگران بازار است.