ارزیابی خسارت پالایشگاه تهران برون سپاری شد/ «اتکایی ها» بازیگران خاموش خسارت ها

گروه سایبان - در حالی که روزهای گذشته اعضای کنسرسیوم مشارکت کننده در خسارت پالایشگاه تهران در اظهاراتی رسمی افشا کردند که این خسارت تاثیر جدی در وضعیت مالی آنها نخواهد داشت، سوال این است که خسارت میلیاردی پالایشگاه تهران بر عملکرد و صورت های مالی چه شرکت یا شرکت هایی اثرات قابل توجه دارد؟ واین خسارت و هزینه بیمه گری را کدام شرکت جبران خواهد کرد؟

همزمان با وقوع خسارت پالایشگاه تهران معاون فنی بیمه ایران در اظهاراتی عنوان کرد که این شرکت لیدر کنسرسیوم بیمه ای پالایشگاه تهران است و 2 درصد از این پرتفو نزد بروکر آسیایی واگذار شده است.

این اظهار نظر در حالی است که اگر نرخ گذاری بروکر آسیایی از حداقل های محاسبات فنی برخوردار بوده و با استانداردهای نرخ گذاری ریسک های بزرگ مطابقت داشته چرا تنها دو درصد این پرتفو به خارج اتکایی شده و بخش بیشتری واگذار نشده است؟ 

آیا بهتر نبود که همین دو درصد هم که به گفته معاون فنی بیمه ایران رقم ناچیزی است برای حفظ اطلاعات مشتریان حساس به شرکت خارجی افشا نشود؟ در همین زمینه معاون فنی بیمه ایران اذعان دارد که به دلیل شرایط خاص اقتصادی امکان واگذاری نبوده است و این بخش نیز توسط بیمه مرکزی راهبری شده است.

از سوی دیگر در روزهای گذشته شرکت های مشارکت کننده در این کنسرسیوم در نامه هایی رسمی افشا کرده اند که علی رغم قبولی این ریسک را به صورت اجباری و اختیاری واگذار کرده اند. به عنوان مثال بیمه آسیا عنوان کرده که 9.47درصد سهم بیمه آسیا از این کنسرسیوم بوده که 5.99 درصد آن به صورت اتکایی اجباری و اختیاری واگذار شده و سهم این شرکت تنها 3.48 درصد است.

اما شرکت های بیمه در شرایط تحریم که فقط بروکر چینی 2 درصد سهم از پرتفو پذیرفته است به چه شرکت یا شرکت هایی سهم اتکایی اجباری و اختیاری را واگذار کرده اند ؟ یک منبع آگاه در این زمینه می گوید که بیمه ایران لیدر کنسرسیوم است و بیمه های ایران و مرکزی بیشترین سهم را در بازار اتکایی کشور در اختیار دارند وبه نظر می رسد که بخش قابل توجهی از خسارت پالایشگاه در زمین این مجموعه یا به عبارت دیگر دولت است.

به عبارت دیگر شرکت های بیمه سهم خود را از کنسرسیوم دریافت کرده و در قبال دریافت کارمزد این ریسک را به دولت (بیمه ایران، بیمه مرکزی، صندوق تحریم) و سایر بیمه گران اتکایی واگذار کرده اند. این موارد در حالی است که بیمه گران اتکایی در خصوص سهم خود از این پروژه سکوت کرده اند و تنها بیمه اتکایی امین اعلام کرده است سهم اتکایی امین از اتکایی – اختیاری قرارداد کنسرسیوم ۲درصد است . این میزان سقف نگهداری بود که می توانستیم از این پروژه قبول نماییم.

البته مدیرعامل این مجموعه با بیان اینکه بیمه اتکایی امین در واگذاری های مجدد از دیگراعضای کنسرسیوم نیز سهم دارد که هنوز نمی شود آن را اعلام کرد ، افزود : بیمه اتکایی امین با سیاست های بیمه مرکزی هماهنگ و در پروژه های ملی تا سقف ظرفیت نگهداری مشارکت می کند.

در این زمینه از دیگر بیمه گر اتکایی کشور یعنی بیمه ایرانیان اطلاعاتی در دست نیست. بیمه مرکزی نیز در مورد سهم خود مطلبی را اطلاع رسانی نکرده است.

در این میان عملکرد برخی شرکت های بیمه ای که مجاز به قبولی اتکایی نیستند و در کنسرسیوم مشارکت داده شده اند نیز جالب و تامل برانگیز است و سوال این است که چطور شرکتی که مجاز به قبولی اتکایی نیست در پروژه های کنسرسیومی نقش دارد و آیا چنین تناقضی دور زدن قانونی موانع به شمار نمی رود؟

از سوی دیگر حامد آرمان‌فر، مدیرعامل شرکت پالایش نفت تهران در دیداری که با لیدر این کنسرسیوم داشته عنوان کرده است: کنترل و اطفای آتش‌سوزی این مجموعه با کمک مجموعه آتش نشانی پالایشگاه و سازمان آتش نشانی تهران، اقدامی بی ‌نظیر در اطفای حریق در مجموعه پلایشگاهی بود  که در کمتر از ۲۶ ساعت موفق به کنترل، اطفاء حریق و مانع از سرایت آن به سایر مجموعه پالایشگاه تهران شدند و توانستند این پالایشگاه را مجددا به چرخه تولید بازگردانند.

وی گفت: ما در زمان وقوع حادثه بیشتر به دنبال مهار آتش بودیم و این موضوع برای ما بسیار مهم بود. حضور کارشناسان شما در کنار کارشناسان شرکت پالایش نفت تهران می تواند به بازسازی هرچه سریع تر این مجموعه کمک شایانی نماید .

احمد صفرزاده معاون فنی بیمه ایران نیز در این جلسه اقدام بیمه گذار در زمان وقوع حادثه برای حفظ ، صیانت و نجات مخازن آتش گرفته را یکی از اقدامات مفید وموثر دانست وگفت: آنچه که برای نجات لازم بوده به شایستگی انجام شده است و ما نیز به نوبه خود از اقدامات سازمان آتش نشانی  وگروه آتش نشانی شما تشکر می کنیم.

وی عرصه هنر نمایی بیمه گر را در زمان وقوع حادثه عنوان کرد و افزود: بیمه ایران از زمان وقوع حادثه آمادگی خود را برای ایفای تعهدات بیمه نامه اعلام کرده و امروز در این مجموعه ملی حضور پیدا کردیم تا به خاطر اهمیت و فوریت موضوع، پیگیری‌ها را از نزدیک دنبال کنیم. به همین منظور شرکت ارزیابی خسارت محک را برای برآورد اولیه خسارت معرفی می کنیم وامیدواریم با همکاری مجموعه شما در کوتاهترین زمان ممکن گزارش نهایی برای پرداخت خسارت آماده شود.

شرکت فنی مهندسی محک سنجش در سال ۱۳۷۹ تأسیس شده است.

سودابه فکوری،فریدون کیوان شکوهی، سینا مقیمی اعضای هیات مدیره این موسسه ارزیابی خسارتند.

ماده 15  آیین نامه 85 اذعان دارد :در صورتی که موسسه بیمه بخواهد در رسیدگی به پرونده خسارت خود، از اشخاصی به غیر از کارکنان خود استفاده نماید موظف است صرفاً از ارزیابان خسارت بیمه‌ای دارای پروانه فعالیت از بیمه مرکزی ج.ا.ایران استفاده نماید.

نکته قابل تامل این است که بیمه ایران به عنوان بزرگترین شرکت بیمه کشور ظاهرا در ارزیابی این خسارت دارای منابع علمی و انسانی لازم نیست و بار مالی ارزیابی خسارت نیز به این پرونده افزوده خواهد شد. 

معاون فنی بیمه ایران در این زمینه اذعان دارد که بیمه ایران بنابر الزامات آئین نامه 85 نسبت به بهره گیری از موسسه ارزیابی خسارت اقدام کرده است. 

او اذعان دارد که اطلاق عنوان برون سپاری به این موضوع صحیح نیست چراکه ارزیابان خسارت پروانه خود را از بیمه مرکزی دریافت می کنند. 

صفرزاده می گوید که این روال جهانی است که در ارزیابی ها از افرادی که دارای تخصص و مهارت هستند استفاده شود. او تاکید می کند که استفاده از ارزیابان خسارت در همه پرونده های بزرگ و خسارت های سنگین در بیمه ایران جز فرآیندهای کاری است به دلیل اینکه استخدام نیروی متخصص در همه زمینه ها غیرممکن است. او اذعان دارد که استفاده از موسسه محک به استناد آیین نامه 85 بوده است. 

ارزیابی ها نشان می دهد که با سهم 2درصدی بروکر آسیایی که نام ونشانی از آن منتشر نشده، بخش قابل توجهی از سهم در زمین بیمه گران اتکایی خواهد بود که با توجه به سهم دولت در بخش اتکایی به نظر می رسد بیمه گران اتکایی دولتی در راس هرم تعهدات قرار گیرند. پیش از این صفرزاده سهم بیمه ایران را 48درصد عنوان کرده بود . بررسی ها نشان می دهد که تا کنون 9 شرکت بیمه ای در این زمینه نسبت به افشای اطلاعات اقدام کرده اند. صفرزاده در گفت و گو با رازپول تعداد شرکت های مشارکت کننده در این کنسرسیوم را 14 شرکت عنوان کرد. ظاهرا 58.5 درصد مجموع این تعهد اتکایی اجباری بیمه مرکزی  واتکایی  اختیاری است . حدود 51.5 درصد خالص مانده شرکت های بیمه است. 

بنابراین به نظر می رسد که ایفای بخش قابل توجهی از تعهدات مربوط به این پرونده خسارت در زمین دولت است و بیمه گران این بخش با توجه به افزایش تعداد خسارت ها در روزهای اخیر باید اقدامات وسیع و گسترده تری را در زمینه پیشگیری و کنترل خسارت ها به عمل بیاورند. بازدیدهای فنی دوره ای ، دستورالعمل های فنی پیشگری و الزامات ایمنی و ... از جمله راهکارهایی است که بیمه گران می توانند برای اجرای آن از شرکتهای بیرونی مانند ارزیابان خسارت استفاده کنند.