گروه سايبان- آیین نامه نمایندگی فروش بیمه های زندگی شماره 96  که از ابتدای امسال اجرایی شده مشکلاتی را برای کارگزاران ایجاد کرده است،خصوصا اینکه بیمه پاسارگاد اخیرا در نامه ای به کارگزاران شرایط همکاری این گروه در بیمه های عمر را با محدودیت هایی تعریف کرده است.

حبیب اله پزشکی مدیرامور مناطق، شعب و نمایندگان بیمه پاسارگاد در نامه ای به برخی کارگزاران بیمه ای اعلام کرده است که با توجه به ماده 7 آیین نامه شماره 96 شورای عالی بیمه که به شرکت بیمه اجازه داده است آموزش و کنترل نمایندگان فروش را صرفا به نماینده موضوع آئین نامه تنظیم امور نمایندگی بیمه (شماره 75) واگذار کند، بنابراین ضروری است به لحاظ تطبیق فعالیت کارگزاران در رشته بیمه عمر و تامین آتیه این شرکت به یکی از روش های زیر اقدام کنند.

در ﻣﺎده 7آیین نامه نمایندگی فروش بیمه های زندگی شماره 96 آمده است ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺑﯿﻤﻪ ﻣﺠﺎز اﺳﺖ آﻣﻮزش، ﻫﺪاﯾﺖ و ﮐﻨﺘﺮل ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن ﻓﺮوش ﻣﻮﺿﻮع اﯾﻦآﯾﯿﻦﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﺑﯿﻤﻪ ﻣﻮﺿﻮع آﯾﯿﻦﻧﺎﻣﻪ ﺗﻨﻈﯿﻢ اﻣﻮر ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﯽ ﺑﯿﻤﻪ (ﺷﻤﺎره 75) واﮔﺬار کند. ﺣﻘﻮق، ﺗﮑﺎﻟﯿﻒ، ﻣﺪت ﻫﻤﮑﺎر ي و ﻧﺤﻮه ﺣﻞ و ﻓﺼﻞ اﺧﺘﻼﻓﺎت ﻃﺮﻓﯿﻦ درﻗﺮارداد ﻫﻤﮑﺎر ي ﻃﺒﻖ ﻧﻤﻮﻧﻪاي ﮐﻪ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺑﯿﻤﻪ ﻣﺮﺑﻮط اﺑﻼغ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ، ﺗﻌﯿﯿﻦﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. در ﻫﺮ ﺣﺎل ﺑﯿﻤﻪﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﻓﺮوش ﺻﺎدر ﻣﯽﺷﻮد،ﭘﺮﺗﻔﻮي ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﻓﺮوش ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.

ﺗﺒﺼﺮه – در اﯾﻦﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮارد ﻣﻮ ﺳﺴﻪ ﺑﯿﻤﻪ ﻣﺠﺎز اﺳﺖ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺳﯽ در ﺻﺪ ﮐﺎرﻣﺰدﻣﻘﺮر در آﯾﯿﻦﻧﺎﻣﻪ ﮐﺎرﻣﺰد ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﯽ و دﻻﻟﯽ رﺳﻤﯽ ﺑﯿﻤﻪ (ﺷﻤﺎره83) را ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪهایيﮐﻪ آﻣﻮزش، ﻫﺪاﯾﺖ و ﮐﻨﺘﺮل ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن ﻓﺮوش را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه دارد، ﭘﺮداﺧﺖ ﻧﻤﺎﯾﺪ.

در ماده 10همین آیین نامه آمده که ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن ﺑﯿﻤﻪ، دﻻﻻن رﺳﻤﯽ ﺑﯿﻤﻪ و ﻣﺪﯾﺮان وﮐﺎرﮐﻨﺎن آﻧﻬﺎ و ﻧﯿﺰ ﮐﺎرﮐﻨﺎن و ﻣﺪﯾﺮان ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻫﺎي ﺑﯿﻤﻪ و ﺑﯿﻤﻪ ﻣﺮﮐﺰي اﯾﺮانﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﻓﺮوش ﻣﻮﺿﻮع اﯾﻦ آﯾﯿﻦﻧﺎﻣﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ کنند.

اما پزشکی مدیر امور مناطق، شعب و نمایندگان چه مواردی را پیشنهاد کرده است؟

او درذیل پیشنهادات بیمه پاسارگاد به کارگزاران اذعان کرده که کارگزاری  احدی از نمایندگان مورد وثوق موضوع آیین نامه 75 را جهت همکاری با نمایندگان فروش بیمه های عمر زیرمجموعه و یا فرد واجد شرایطی را جهت اخذ نمایندگی عمومی معرفی کند.

در بند دیگری از این نامه آمده تودیع کارگزاری نزد بیمه مرکزی و اخذ نمایندگی موضوع آیین نامه 75 از این شرکت و اخذ موافقت کتبی از نمایندگان فروش بیمه های عمر جهت ابطال کد نمایندگی و ادامه فعالیت آنان به موجب قرارداد بازاریابی با کارگزاری از جمله پیشنهادات است.

در پایان نامه آمده تا تعیین تکلیف موضوع، از جذب بازاریاب جهت اخذ نمایندگی فروش بیمه عمر خودداری فرمایید.

لازم به اشاره نيست كه بخش قابل توجهی از پرتفویعمر صنعت بیمه توسط شبکه کارگزاران به فروش ميرسد و ایجاد محدودیت در این خصوص مسلما سبب ایجاد گره هایی بين كارگزاران و شركت ها خواهد شد.

برخی منابع خبری اذعان دارند که قبل از تصویب آیین نامه 96 انجمن کارگزاران مکاتباتی را با بیمه مرکزی جهت ایجاد تغییرات در این آیین نامه داشته است چراکه برخی کارگزاران به صورت جدی به بحث فروش بیمه های عمر ورود کرده اند و نیروی انسانی وسیعی را در این حوزه تربیت کرده اند كه در آيين نامه جديد با بن بست هايي مواجه خواهند بود. مسلما سامان دهی این شبکه مستلزم صرف زمان، هزینه و از همه مهم تر حفظ این شبکه وسیع مستلزم صرف انرژي بسيار از سوي كارگزاران است.

ظاهرا این موضوع با نظر مساعد بیمه مرکزی در شورای عالی بیمه مطرح می شود اما یکی از نمایندگان در این جلسه با این استدلال که ممکن است کارگزاران پرتفوی عمر را از شرکتی به شرکت دیگر جابه جا کنند که در نهایت به ضرر شرکت خواهد بود، موضوع کارگزاران به فراموشی سپرده می شود. 

بنابراین اعلام اين آيين نامه كه ظاهرا از ابتداي سال جاري لازم الاجرا است، وضعیت کارگزارانی که شبکه سازی وسیعی را در این زمینه انجام داده اند در هاله ای از ابهام قراردارد!

اما سوال اصلی این است که چرا موضوع کارگزار و نماینده در آیین نامه جدید تفکیک شده است ؟ اگر هدف فروش و گسترش بیمه های عمر در کشور است و بر مبنای حقوق شهروندی بیمه مرکزی حق با مشتری است چرا اين شبكه وسيع با محدوديت مواجه شده اند!

هرچند که نمایندگان شرکت های بیمه در جهت گسترش ضریب نفوذ تلاش های بیشماری داشته اند اما تفاوت عمده کارگزاری و نماینده یک شرکت در مذاکره با مشتری اصل تنوع در ارائه پیشنهادات است. به عبارت دیگر در حالی که نماینده سعی در معرفی یک محصول از یک شرکت بیمه را دارد کارگزاران نسبت به معرفی محصولات متنوع از شرکت های بیمه اقدام می کنند و به مشتری حق انتخاب می دهند.

برخی معتقدند که چگونه کارگزار مجاز به فروش بیمه های ثالث، درمان، مسئولیت و ... است اما در رشته عمر استثنا بوجود آمده است؟بنابراین به نظر می رسد که قرارداد بلندمدت بیمه های عمر و پرداخت کارمزدها در این رشتهبه دردسر شبکه فروش تبدیل شده است!

یکی از کارگزاران فروش بیمه های عمر اذعان دارد که 80 نماینده فعال در این زمینه تربیت کرده و حالا پیشنهاد شده که پرتفوی کارگزاری ام را تودیع کنم! آیا کارگزاری که دارای پرتفوی میلیاردی در صنعت بیمه است باید بخاطر یک رشته پروانه خود را تودیع کند؟ از سوی دیگر قرارداد کارمزد عمر بلند مدت است و قرار است سالها واریز و پیگیری شود، آیا پیدا کردن و آموزش یک فرد و واگذاری یک پرتفوی حاضر و آماده در شرایط رقابتی فعلی رفتاری منطقی است که از یک کارگزار انتظار می رود؟

در گذشته کارگزاران با هماهنگي با شرکت هاي بيمه نماينده آيين نامه 54 آموزش مي دادند و سپس به شرکت معرفي کرده اند و بر اين اساس نسبت به تيم سازي اقدام شده و نسبت به گسترش فروش بيمه عمر اقدام کردند.

از طرفي حساب امور مالي هم شفاف بود چراکه شرکت بيمه کارمزد نماينده 54 را مستقيما به حساب خود او واريز و الباقي را به حساب کارگزار واریز داشته است.

بنابراین عليرغم موافقت بيمه مرکزي در آيين نامه 96 کارگزاران حذف شدند و معضلاتی به وجودآمده است.

در اين شرايط کارگزاران بايد سيستم مالي قوي داشته باشد تا حساب هاي کارمزد شبکه اي را محاسبه کنند . نکته دیگربحث تامين اجتماعي است که ديگر فروشنده ها بازارياب محسوب مي شود و مشکلات تامين اجتماعي از ديگر پيامدهاي اين تصميم است.

نکته دیگر افزایش گردش مالي کارگزار است و چون مبلغ کارمزد افزايش پيدا مي کند در نتيجه سهم بازاريابي در اظهارنامه مالياتي افزايش و اکثرا سازمان امور مالياتي مبلغ بازاريابي را قبول نمي کند وسبب شكل گيري يك پروسه پيچيده مي شود.

همچنین مشکل وزارت کار در باره رابطه کارگر و کارفرمايي یکی دیگر از مسائل است.

البته مشکل حسابرسي دفاتر توسط سازمان تامين اجتماعي براي کارگزاري هاي حقوقي و نمايندگي هاي حقوقي را نیز باید به این مسائل افزود.

اختلاف ميان بازارياب و کارفرما درخصوص نحوه محاسبه کارمزد يا دير پرداخت نمودن آن توسط کارفرما یکی دیگر از مشکلات در این زمینه است.در آيين نامه 54 بازارياب نماينده بيمه گر بود و اگر خلافي انجام ايجاد ميشد مثل عدم تحويل حق بيمه خود شرکت بيمه پيگير بود و کارگزار دخالتي نداشت. 

در این میان برخی شنیده ها به تدوین متمم آیین نامه 96 و اصلاحاتی در این خصوص اشاره دارد . باید دید که آیا شورای عالی بیمه بخش فراموش شده این آیین نامه را دوباره دعوت به همکاری با شرایط قبل می کند و یا همچنان به جدایی بازاریابان این رشته نسبت به سایرن اصرار وجود دارد؟